Koniec cywilizacji

Przemek Jurek

Historia uczy, że przyczyną upadku wszystkich niemal cywilizacji była postępująca gnuśność. Obywatel tył, konsumował wszelkie dobra, pławił się w wypracowanym przez poprzednie pokolenia luksusie, a gdy przyszli barbarzyńcy, zanim zwlókł się z posłania, otarł usta i podniósł zardzewiały miecz, już leżał z łbem roztrzaskanym maczugą.

Jeśli chodzi o przyszłość naszej cywilizacji, jestem pełen najgorszych przeczuć. Zaprawdę - trudno być optymistą. Do snucia ponurych wizji naszej przyszłości nie trzeba zresztą żadnej wiedzy ponad tę, którą daje nam obserwowanie spraw związanych z motoryzacją. Owszem, można z niepokojem śledzić nieudolne działania polityków, można bać się niechybnej inwazji ze Wschodu, można wreszcie wypatrywać na niebie znaków kolejnego trzęsienia ziemi bądź huraganu, ale moim zdaniem wystarczy włączyć w telewizji jakikolwiek program o samochodach - i sprawa załatwiona. To jest dopiero groza. To jest horror w czystej postaci, ale zżyliśmy się z nim i w ogóle go nie zauważamy.

Nasze samochody są tak zaawansowane technicznie i tak doskonałe, że przestają być tym, czym powinny być przede wszystkim - sprawnymi narzędziami służącymi do przemieszczania się na odległość. Są za to świetnie urządzonymi salonami, w których nie brakuje niczego, żadnej wygody i żadnej rozrywki. Nasze auta to pokoje odsłuchowe wyposażone w najnowocześniejsze systemy audio. Nasze auta to sale kinowe wyposażone w najlepsze systemy wideo. Nasze pojazdy - choć musowo przyjazne środowisku - coraz doskonalej izolują nas od krajobrazu za oknem, a ich twórcy za punkt honoru stawiają sobie, by nasze pośladki nigdy nie wyczuły, że wpadliśmy w dziurę lub koleinę. Nasze samochody myślą za nas, same wiedzą, jak zachować się podczas pokonywania zakrętów i co zrobić, gdy nieopatrznie wpadniemy w poślizg. Nasze wozy, owszem, wciąż poruszają się w materialnym świecie, ale starają się to robić tak, byśmy o tym nie wiedzieli albo zapomnieli na chwilę i nabrali przekonania, że ich wnętrza to doskonały azyl, miejsca, z których nie chce się wychodzić, luksusy, których nie da nam żaden deweloper.

To przykre. I nad wyraz niepokojące. Kiedyś samochód miał być szybki, tym pasjonowała się młodzież, o tym mówiono i pisano w gazetach, dziś samochód musi być przede wszystkim bezpieczny. Kiedyś jechało się maluchem do Bułgarii w pięć osób, z dwojgiem małych dzieci, dziś koniecznie trzeba kupić kombi, bo wózek, bo nosidełko, bo fotelik...

Ta cywilizacja upadnie, im częściej oglądam TVN Turbo, tym bardziej jestem tego pewien. Kolejne targi samochodowe, kolejne niezniszczalne volvo, kolejny rodzinny van, kolejna ekologiczna zabawka - oto znaki na niebie i ziemi, że koniec jest bliski i nieuchronny. Ale zasłużyliśmy. Nie mam wątpliwości. Zaczęło się od toyoty prius i choćby za to należy nam się każdy rodzaj kary, z karą główną włącznie.